Τι είναι η χοληδοχολιθίαση;
Η χοληδοχολιθίαση είναι η ύπαρξη χολόλιθων στον χοληδόχο πόρο. Ο χοληδόχος πόρος είναι ο σωλήνας που ενώνει τη χοληδόχο κύστη με τον δωδεκαδάκτυλο και σχηματίζεται από την ένωση του κυστικού και του κοινού ηπατικού πόρου. Στο 5-10% των ασθενών με χολολιθίαση μπορούν να υπάρχουν λίθοι στον χοληδόχο πόρο. Το ποσοστό αυτό φαίνεται ότι αυξάνεται όσο αυξάνεται και η ηλικία του ασθενούς.
Ποια είναι τα συμπτώματα της χοληδοχολιθίασης; Προκαλεί επιπλοκές;
Επειδή το τοίχωμα του χοληδόχου πόρου, σε αντίθεση με το τοίχωμα της χοληδόχου κύστης, είναι φτωχό σε μυϊκές ίνες, η παρουσία του χολόλιθου στον αυλό του πόρου δεν προκαλεί σπασμό. Σπασμός προκαλείται όταν ο λίθος ενσφηνώνεται στο σφιγκτήρα του Oddi, μία δομή που ενώνει τον χοληδόχο πόρο με τον δωδεκαδάκτυλο και είναι από τη φύση της στενότερη από τον πόρο, παρεμποδίζοντας την κυκλοφορία της χολής.
Τα συμπτώματα, που οφείλονται στην παραμονή της χολής στο εσωτερικό του πόρου, είναι:
Οι επιπλοκές προκύπτουν από την παρεμπόδιση της ροής της χολής και τη διάταση των χολαγγείων (των αγγείων μέσω των οποίων μεταφέρεται η χολή). Η λοίμωξη των αγγείων ονομάζεται οξεία χολαγγειίτιδα και χαρακτηρίζεται από πόνο, πυρετό με ρίγος και ίκτερο (τριάδα του Charcot).
Η οξεία παγκρεατίτιδα μπορεί να προκληθεί από χολόλιθο στον χοληδόχο πόρο, επειδή η παρουσία του χολόλιθου εμποδίζει τα παγκρεατικά υγρά να φτάσουν στον δωδεκαδάκτυλο και δημιουργεί διαταραχή στην κυκλοφορία της χολής προς το έντερο. Έτσι, τα παγκρεατικά υγρά, που περιέχουν ισχυρά παγκρεατικά ένζυμα της πέψης, επιστρέφουν στο πάγκρεας και το διαβρώνουν.
Ο αποφρακτικός ίκτερος οφείλεται στην αδυναμία της χολής να εισέλθει στο έντερο εξαιτίας κάποιου εμποδίου, όπως είναι ο χολόλιθος. Ο ίκτερος (κίτρινη χροιά του δέρματος και των οφθαλμών) προκαλείται από τη χολερυθρίνη, μια χρωστική ουσία που παράγεται όταν καταστρέφονται τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Η χολερυθρίνη παράγεται στο ήπαρ και αποβάλλεται φυσιολογικά από τον οργανισμό μέσω των ούρων και των κοπράνων. Όταν υπάρχει απόφραξη, η χολερυθρίνη συσσωρεύεται στον οργανισμό με δυνητικά σοβαρές συνέπειες για αυτόν. Σε παρουσία ικτέρου, πρέπει να γίνεται προσεκτική διερεύνηση του ασθενούς, ώστε να βρίσκεται η αιτία που τον προκαλεί και να εφαρμόζεται η κατάλληλη θεραπεία.
Σε κάθε περίπτωση εμφάνισης των παραπάνω επιπλοκών, είναι απαραίτητη η θεραπευτική αντιμετώπιση της χοληδοχολιθίασης.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Ο υπέρηχος είναι μία εξέταση που μπορεί να βοηθήσει, αλλά δε δίνει πάντα οριστική απάντηση, καθώς στο απλό υπερηχογράφημα μπορεί να μην είναι ορατός ο χοληδόχος πόρος. Οι εργαστηριακές εξετάσεις αίματος που θα προσανατολίσουν τον κλινικό γιατρό στην ύπαρξη αυτής της νόσου, είναι η μέτρηση της τιμής της χολερυθρίνης και της αλκαλικής φωσφατάσης, οι οποίες θα είναι αυξημένες. Οι εξετάσεις που χρησιμοποιούνται για να επιβεβαιώσουν την διάγνωση είναι η ενδοσκοπική παλίνδρομη χολαγγειοπαγκρεατογραφία (ERCP) και η διαδερμική διηπατική χολαγγειογραφία (PTC).
Στην ERCP, με τη χρήση ειδικού ενδοσκοπίου το οποίο εισάγεται από το στόμα και προωθείται ως το δωδεκαδάκτυλο, μπορεί να γίνει ορατός ο χοληδόχος πόρος και να ανευρεθεί το αίτιο της απόφραξης. Η εξέταση προσφέρει τη δυνατότητα αφαίρεσης των λίθων και ακολουθείται ενδοσκοπική σφιγκτηροτομή.
Στη PTC εγχύεται σκιαγραφικό υγρό στο ήπαρ μέσω μιας λεπτής βελόνας και γίνεται εκτίμηση του χοληφόρου δένδρου.
Ποια είναι η θεραπεία;
Η ERCP παρέχει το πλεονέκτημα ότι κατά τη διάρκεια της διάγνωσης επιτρέπει την αφαίρεση των λίθων εφόσον η απόφραξη οφείλεται εκεί, με μεγάλα ποσοστά επιτυχίας. Εάν ο λίθος είναι μεγάλος σε μέγεθος και δε μπορεί να αφαιρεθεί μέσω ERCP, επιλέγεται η χειρουργική επέμβαση που συνδέει τον χοληδόχο πόρο με τον δωδεκαδάκτυλο ή τη νήστιδα (κατά Roux-en-Y).
115 21, Αμπελόκηποι, Αθήνα
43 100, Καρδίτσα
